Hoe PMO, PSA en RI&E elkaar versterken
Organisaties zijn wettelijk verplicht om risico’s op de werkvloer te inventariseren, gezondheidsklachten te voorkomen en preventief te monitoren. Daarvoor bestaan drie belangrijke instrumenten: de RI&E, het PMO en het PSA-onderzoek. Op zichzelf zijn het waardevolle onderdelen, maar samen vormen ze een krachtige combinatie. Zo kan je goed het PMO en RI&E combineren maar ook het PSA-onderzoek toevoegen.
Wanneer je deze drie goed op elkaar afstemt, ontstaat er een volledig beeld van risico’s, klachten en behoeften. Daardoor kun je niet alleen voldoen aan wettelijke verplichtingen, maar ook structureel investeren in het welzijn en de inzetbaarheid van je medewerkers.
De RI&E als basis van je arbobeleid
Een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) is de wettelijk verplichte eerste stap voor organisaties om grip te krijgen op arbeidsrisico’s. In de RI&E breng je systematisch in kaart welke risico’s medewerkers lopen op het gebied van fysieke belasting, onveilige situaties, werkdruk en psychosociale factoren. Denk aan tillen, geluidsoverlast, gevaarlijke stoffen, agressie, hoge werkdruk of slechte werkhouding.
De RI&E is veel meer dan een checklist – het is de basis waarop je verdere keuzes maakt binnen je preventiebeleid. Op basis van de uitkomsten bepaal je waar je als organisatie risico’s moet beheersen, maatregelen moet nemen of verdiepende onderzoeken moet uitvoeren. De resultaten van een goede RI&E geven richting aan alle andere preventieve acties, zoals:
- het uitvoeren van een PSA-onderzoek bij signalen van werkdruk of ongewenste omgangsvormen;
- Wanneer je het PMO en RI&E combineert, ontstaat er een beleidsmatige basis die zowel breed als diepgaand risico’s afdekt.
- of het aanpassen van werkplekken, werkprocessen en trainingen om risico’s structureel te beperken.
Een actuele RI&E vormt dus het fundament waarop je het volledige arbobeleid bouwt – van analyse tot actie. Door dit document niet alleen als verplichting, maar als strategisch instrument te gebruiken, voorkom je risico’s én zet je gezondheid en veiligheid écht centraal in je organisatie.
Het PSA-onderzoek voor verdieping
PSA staat voor psychosociale arbeidsbelasting. Denk aan werkdruk, ongewenst gedrag, agressie of morele belasting. Deze risico’s zijn minder zichtbaar dan fysieke risico’s, maar kunnen een grote impact hebben op de gezondheid en motivatie van medewerkers. Daarom is het essentieel om ze goed te onderzoeken.
Een PSA-onderzoek biedt verdieping op de thema’s die uit de RI&E naar voren komen. Het maakt inzichtelijk hoe medewerkers hun werkdruk ervaren, wat er speelt op het gebied van sociale veiligheid en waar knelpunten zitten in de werkcultuur. Daarmee helpt het organisaties om gerichte, gedragen maatregelen te nemen.
Door het PSA-onderzoek in te zetten als aanvulling op de RI&E, ontstaat er meer aandacht voor mentale gezondheid en psychosociale risico’s. Dat maakt het arbobeleid completer én effectiever.
Zo werkt PMO en RI&E combineren in de praktijk
Het Preventief Medisch Onderzoek sluit aan bij de risico’s uit de RI&E en biedt medewerkers inzicht in hun eigen gezondheid. Het PMO kan zowel fysieke als mentale aspecten in beeld brengen, zoals conditie, leefstijl, werkvermogen en stressbeleving. Daarmee is het een waardevol instrument om vroegtijdig signalen op te vangen.
Wanneer je de uitkomsten van het PMO koppelt aan die van de PSA-analyse en de RI&E, ontstaat er een compleet plaatje van de risico’s én de mogelijkheden tot verbetering. Het PMO maakt het bovendien mogelijk om medewerkers individueel te ondersteunen en bewust te maken van hun rol in gezondheid en inzetbaarheid.
De kracht zit in de combinatie: waar de RI&E inzicht biedt op organisatieniveau, zorgt het PSA-onderzoek voor verdieping en maakt het PMO het geheel persoonlijk en praktisch toepasbaar.